Araştırmalar kellliğe şaşırtıcı bir çözüm getirebilir: Saçları koparmak
Saç dökülmesi günümüz erkeklerinin en önemli sorunlarından bir tanesidir. Bu nedenle medikal araştırmaların yoğunlukta olduğu önemli bir alandır. Fareler üzerinde yeni yapılan bir araştırma belki de saç dökülmesinin düşündüğünüzden çok daha kolay bir çözüm yolu olabileceğini öneriyor. Prof. Cheng-Ming Chuong ve ekibi Güney Kaliforniya Üniversitesinde yaptıkları çalışmada, fare sırtındaki küçük bir alandan koparılan 200 adet tüyün yerine 1300 adet yeni tüy çıkarttığını göstermişlerdir. Amerikada yapılan istatisklere göre saç dökülmesi problemi yaşayan 35 yaşından büyük erkeklerin oranı her üc erkekten ikisine kadar yükselmiştir. Erkeklerin büyük çoğunluğu genetik yani aileden gelen nedenlerden ötürü bu problemi yaşıyor olsa da bayanlarda bu durum tam tersini gösteriyor. Saç dökülmesi yaşayan bayanların sadece %40’ı genetik sebeplerden bu probleme sahip iken kalan kısmı kl köklerinin hasar görmesinden kaynaklı olarak aynı problemi yaşıyorlar.
Bu çalışmaya başlamadan önce Prof. Chuong ve ekibi yaşanan bu kıl kökü hasarını inceleyerek bunu saç dökülmesi yaşayan insanların yararına kullanılabileceğini ön görmüşler. Yaptıları araştırmada fiziksel olarak koparılan saçların çevrelerindeki kıl kökleri yeni saçların çıkması için yardımcı olduklarını gözlemlenmiştir. 6mm ve daha büyük alanlardan koparılan 200 adet tüy yeni saç çıkmasında etkili olmaz iken 3mm ve daha küçük alandan koparılan 200 adet tüy çevredeki boş alanı doldurabilmek adına 450-1300 arasında yeni tüy oluşuma neden olmuştur.
Bu basit tedavi nasıl oluyorda yeni saç çıkmasına neden oluyor?
Yapılan araştırmalar saç köklerinin quorum sensing adı verilen bir haberleşme yöntemi ile bu olayın gerçekleştiğini öneriyor. Daha basit bir şekilde açıklar isek küçük bir alanda koparılan saçlar çevredeki saçlara stres sinyalleri yolluyor. Bu sinyalleri alan savunma mekanizmamız harekete geçip bu alana hücum ediyorlar. Bu hücum esnasında savunma hücreleri bu alanda sitokin adı verilen bir başka çeşit sinyal molekülü salgılıyorlar. Salgılanan sitokinler özellikle de TNF-a adı verilen sitokin hem hasar görmüş kıl köklerine hemde sağlıklı olan kıl köklerine yeni saç çıkarmaları için uyarı gönderiyor. Prof. Chuong ve ekibi yaptıkları bu gözlem doğrultusunda öncelikli olarak saç kaybını önlemeye odaklanacaklarını fakat bu tarz ufak hasarların belki başka organlarda da tedavi olarak kullanılabileceğine dikkat çekiyor. Bu alanda çalışan diğer bilim insanları ise bu tedavi yöntemini detaylı bir şekilde araştırılıp, yapılabilecek bir krem sayesinde aynı etkinin oluşturulabilineceği ve saç koparmaya gerek kalınmayacağını düşünüyorlar.
Referans Organ-level quorum sensing directs regeneration in hair stem cell populations, Cheng-Ming Chuong, et al., Cell, doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.cell.2015.02.016, published online 9 April 2015 |